Hầu như các bạn gái khi đến chu kỳ kinh nguyệt hay mắc phải chứng đau bụng kinh. Tuy nhiên, không phải bạn gái nào cũng hiểu rõ nguyên nhân và cách điều trị căn bệnh này. Các chuyên gia sẽ giúp bạn hiểu rõ thêm về tình trạng đau bụng trong chu kỳ kinh nguyệt.

Đau bụng kinh chia làm hai loại: Đau bụng kinh nguyên phát và đau bụng kinh thứ phát.

Đau bụng kinh nguyên phát

Thường gặp ở những bạn gái mới bước vào tuổi dậy thì và kéo dài khoảng 2 – 3 năm. Nguyên nhân có thể là do sự co thắt quá mức của cơ trơn tử cung để đẩy máu kinh ra ngoài hoặc ở một số bạn gái cổ tử cung quá hẹp, tử cung ở vị trí không bình thường đều có thể gây đau bụng kinh.

Đau bụng kinh thứ phát

Có nhiều nguyên nhân gây ra như: lạc nội mạng tử cung, mắc các bệnh phụ khoa như viêm vùng chậu, lạc nội mạc tử cung, u sơ tử cung, u nang cơ tử cung, đặt vòng tránh thai... cũng có thể gây đau bụng kinh. Ngoài ra, yếu tố di truyền từ mẹ sang con: các nghiên cứu cho thấy những bà mẹ bị đau bụng kinh thì con gái cũng sẽ có khả năng bị đau bụng kinh cao hơn. Yếu tố thần kinh, tinh thần bất ổn do các bạn gái quá nhạy cảm với những cơn đau trước đó mang lại.

Hàm lượng chất prostaglandin (PG) trong máu kinh nguyệt và nội mạc tử cung tăng cao cũng là nguyên nhân dẫn đến đau bụng kinh. Vận động mạnh, cơ thể bị ướt lạnh, ô nhiễm môi trường như khí thải của các nhà máy công nghiệp, mùi của các chất hóa học như xăng, dầu... Ăn thực phẩm quá lạnh cũng là nguyên nhân gây ra đau bụng kỳ kinh nguyệt.

Uống thuốc giảm đau bụng kinh nhiều sẽ ảnh hưởng sức khỏe

Các chị em cần tìm hiểu rõ nguyên nhân gây tình trạng đau bụng kinh để có phương pháp khắc phục, điều trị thích hợp nhất. Khi thấy đau bụng kinh, nhiều bạn gái thường thói quen sử dụng thuốc giảm đau như: Cataflam, Mefenamic acid, Hyoscinum, Alverine... Tuy nhiên, việc quá lạm dụng thuốc giảm đau trong chu kỳ kinh nguyệt gây ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe. Thuốc giảm đau chỉ có tác dụng giảm đau tức thời, khi sử dụng quá nhiều sẽ gây tình trạng lệ thuộc vào thuốc, một số tác dụng phụ của thuốc gây ảnh hưởng sức khỏe của chị em.

Theo thạc sĩ Đông y Vũ Quốc Trung, đau bụng kinh trong Đông y gọi là “thống kinh”, chỉ triệu chứng đau bụng khi hành kinh. Nguyên nhân do huyết ứ (máu không lưu thông), huyết hư (thiếu máu), khí hư (khí yếu)... Trong y học hiện đại, cơ chế đau bụng kinh được giải thích là do khi hành kinh bị rối loạn nội tiết. Các niêm mạc ở tử cung bong ra gây chảy máu. Nếu hành kinh kéo dài, máu ra nhiều sẽ càng đau hơn.

Lương y Trung khuyên không nên dùng các loại thuốc giảm đau trị đau bụng kinh vì nó đều ít nhiều ảnh hưởng đến cơ quan tiêu hóa. Một số loại thuốc giảm đau còn gây ức chế thần kinh.

“Các loại thuốc chống viêm, giảm đau tuy có tác dụng giảm đau nhanh nhưng cũng gây tác dụng phụ lên gan, thận, dạ dày như làm viêm loét dạ dày, độc gan, thận... Còn uống thuốc tránh thai có tác dụng làm mỏng nội mạc tử cung theo thời gian, giảm đau bụng kinh rõ rệt nhưng sẽ có hại đến khả năng sinh sản của các chị em, đồng thời nó còn làm tăng nguy cơ tim mạch, mỡ máu, nguy cơ tắc mạch...”, ông Trung phân tích.

Để an toàn và hiệu quả hơn, lương y Vũ Quốc Trung khuyên các chị em nên tìm đến các bài thuốc đông y gia truyền hoặc dân gian. Để giảm đau có thể massage nhẹ nhàng, chườm nóng, uống nước gừng hay ăn nhẹ. Trước khi đến kỳ vài ngày nên tránh các thực phẩm lạnh, nhiều gia vị, tươi sống. Trong kỳ kinh nên ăn ngải cứu...

“Tuyệt đối không được mách nhau dùng các loại thuốc vì ngoài những tác dụng phụ như trên, nhiều khi đau bụng kinh không phải là trạng thái sinh lý bình thường mà là biểu hiện của một số bệnh lý như bệnh lạc nội mạc tử cung, u xơ tử cung, cổ tử cung chít hẹp, dính khoang tử cung...”, lương y Vũ Quốc Trung cho biết.

Đau bụng kinh có nên uống thuốc giảm đau paracetamol?

Tôi thường bị đau bụng khi hành kinh và mỗi lần vậy tôi dùng 2 viên Paracetamol 500mg, ngày 4 lần để giảm đau. Vậy có nguy hiểm gì không thưa bác sĩ (Nguyễn Nhi)

Paracetamol có thể dùng để giảm đau trong đau bụng kinh, tuy nhiên, liều lượng bạn dùng không thích hợp. Tốt nhất, mỗi lần bạn chỉ nên dùng 1 viên 500mg.

Lưu ý: nếu dùng thuốc như vậy trong thời gian dài sẽ gây quá liều paracetamol (trên 4g/ngày) có thể gây hoại tử tế bào gan.

Trong trường hợp thường xuyên bị đau bụng kinh, bạn nên đến bệnh viện nhờ bác sĩ khám và đưa ra những lời khuyên để hạn chế những tác hại về sau nếu dùng thuốc thiếu khoa học.

(trả lời của bác sĩ Nguyễn Nhi trên thuocbietduoc.com.vn)

Kinh nghiệm giảm đau bụng kinh nguyệt tự nhiên không cần thuốc

Nên chườm bụng bằng chai hoặc túi nước nóng (chú ý tránh nóng quá sẽ gây bỏng). Massage bàn chân cho bớt đau vì bàn chân có những huyệt đạo liên quan tới vùng chậu, đồng thời em có thể ngâm chân trong nước ấm pha muối cho thư giãn.Giã hoặc xắt lát gừng, chườm vào phần bụng dưới 5-7 phút, sức nóng của gừng sẽ giúp làm dịu cơn đau. Dán cao hoặc xoa dầu nóng sưởi ấm vùng bụng giúp máu lưu thông dễ dàng. Massage nhẹ và thường xuyên phần bụng dưới khi đang có kinh giúp cơ bụng không bị co thắt quá đột ngột và giảm đau thật hiệu quả. Uống vitamin E 2 ngày trước khi có kinh và tiếp tục đến ngày thứ 3 của chu kỳ. Trường hợp đau nhiều quá có thể uống thuốc giảm đau.

Để chọn được loại thuốc giảm đau phù hợp với cơ thể em cần đi khám và hỏi bác sỹ để nhận được sự tư vấn chính xác nhất. Em không nên tự ý uống bất cứ loại thuốc nào mà chưa có chỉ dẫn của bác sỹ chuyên khoa. Em cũng không nên lạm dụng thuốc giảm đau bởi có thể có tác dụng phụ và gây ra hiệu ứng nhờn thuốc.

Để phòng tránh những cơn đau trong kỳ kinh, em nên có một chế độ ăn uống và tập luyện thể dục thể thao lành mạnh. Một cơ thể khỏe mạnh và dẻo dai sẽ giúp giảm bớt những cơn đau khi kỳ kinh tới.

Phòng ngừa đau bụng kinh hiệu quả bằng chế độ hợp lý

Chế độ vận động, nghỉ ngơi

Không được vận động quá mức. Trong khi có kinh và một ngày trước, sau kỳ kinh, các bạn gái không nên luyện tập thể thao hoặc lao động nặng, chỉ nên đi bộ và vận động nhẹ nhàng để tăng cường sức khỏe và sự dẻo dai của cơ thể. Tránh xúc động trong những ngày có kinh: Khi có kinh nên giữ cho tâm hồn mình được thư thái, thoải mái, giảm bớt căng thẳng, hạn chế stress sẽ góp phần làm dịu cơn đau..

Chế độ ăn uống

Nên ăn đủ chất nhưng hạn chế ăn thức ăn có đồ cay, nóng gây táo bón dễ làm đau bụng kinh nặng thêm. Nên uống nước chanh nóng, dùng các loại vitamin hỗn hợp và chất khoáng có chứa canxi. Không nên ăn những thức ăn chế biến tinh mà cần ăn nhiều rau, trái cây, cá và hạn chế các loại thực phẩm ngọt, mặn. Không ăn những thứ có tác dụng giữ nước như giấm, táo, ngó sen,...Không uống cà phê, chè, nước ngọt có ga vì có chất cafein có thể gây khó chịu, bồn chồn trong kỳ kinh nguyệt.

Tránh tiếp xúc lạnh trong những ngày “đèn đỏ”

Cần giữ ấm cơ thể trước, trong và sau khi hành kinh. Về mùa thu – đông – xuân, bạn gái không nên bơi lội, tắm rửa bằng nước lạnh, uống nước lạnh, làm việc nơi đồng sâu bởi khi bị kích thích tử cung sẽ co bóp mạnh, gây đau. Trong những ngày này, nên tắm nước ấm nóng và cho thêm một chút muối vào chậu nước tắm. Khi trời lạnh nên sưởi ấm khi có kinh, vì hơi ấm làm máu dễ lưu thông và tạo cho cơ bắp thư giãn, nhất là vùng xương chậu thường bị co cứng và sưng huyết trong những ngày này.

Ăn gì tốt cho cơ thể ngày đèn đỏ?

Dứa: dứa có chứa chất bromelain có khả năng giúp làm giảm cơn đau bụng kinh của chị em, ngoài ra nó còn có chất chống viêm, giảm sự phát triển của các tế bào ung thư.

Hạt bí đỏ: Trong hạt bí đỏ có chứa hàm lượng kẽm cao được chứng minh là giúp làm giảm triệu chứng đau bụng trong ngày kinh nguyệt.

Nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều canxi như cải xoăn, cải lá xanh, bông cải xanh và sữa chua.

Uống nhiều nước trong ngày “đèn đỏ”: Uống 2,5 lít nước mỗi ngày, uống nhiều nước cũng là cách giảm đau hiệu quả.

Nên ăn các loại hạt họ đậu: trong ngày “đèn đỏ” bạn mất 1 lượng máu lớn nên cần bổ sung magie và sắt nên ăn các thực phẩm giàu magie như đậu tương, đậu xanh, đậu đỏ...nó cũng giúp các bạn giảm đau bụng trong ngày “đèn đỏ”.

Củ cải: có chứa nhiều vitamin E và vitamin C, ngoài ra các khoáng chất và canxi chứa trong củ cải sẽ giúp giảm đau bụng trong thời kì kinh nguyệt.